Kiedy gry wideo stają się interaktywnymi podręcznikami historii
W miarę jak technologia i popkultura coraz bardziej zakorzeniają się w naszym codziennym życiu, granice między tym, co rozważamy jako źródła edukacji, a co jako rozrywkę, zacierają się coraz bardziej.
Gry wideo, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się jedynie elektroniczną formą zabawy, stają się nieocenionym narzędziem do przekazywania wiedzy i nauki - zwłaszcza historii. Macie co do tego wątpliwości? Zaraz dowiedziemy, że niepotrzebnie.
Rozwój technologiczny pozwolił producentom gier wideo stworzyć detaliczne i realistyczne rekonstrukcje historycznych światów. Gry takie jak choćby seria Assassin's Creed przewodzą nas przez wiele epok, od starożytnego Egiptu po rewolucję przemysłową. Każda gra z serii jest wiernym odwzorowaniem historycznej epoki, pełnym szczegółowych budynków, strojów i wydarzeń (choć oczywiście wzbogaconym o szereg fikcyjnych elementów, ubogacających warstwę fabularną). Poprzez interaktywną naturę gier, gracze nie tylko uczą się faktów i dat, ale niemal doświadczają tych epok na własnej skórze.
Ale jaką rolę odgrywa zabawa w procesie uczenia się? Czy poprzez kontrolowanie bohatera, który skacze po dachach Florencji w czasie renesansu, naprawdę uczymy się czegoś o historii? Badania sugerują, że tak. Zabawa to nie tylko element motywacyjny, ale także czynnik, który pozwala na głębsze zrozumienie i zapamiętanie materiału. Właśnie ta interaktywność gier wideo sprawia, że są one tak efektywne jako narzędzia edukacyjne.
Oczywiście, gry wideo nie są bezbłędne w swoim przedstawieniu historii. Często twórcy dokonują kreatywnych interpretacji faktów historycznych, aby dostarczyć emocjonujące opowieści i atrakcyjne mechaniki gry. Seria Sid Meier's Civilization, choć daje ogólny obraz historii rozwoju cywilizacji, zawiera uproszczenia i modyfikacje, które są niezbędne, aby zapewnić płynność gry.
Jednak wystarczy mieć to na uwadze, aby z łatwością odfiltrować wartościowe treści. Pomimo pewnych mankamentów gry wideo oferują unikalne możliwości edukacyjne. Są interaktywne, angażujące i mogą dostarczyć doświadczenia, które są trudne do osiągnięcia za pomocą tradycyjnych metod nauczania. Mogą stać się przewodnikiem przez różne epoki, umożliwiając graczom zrozumienie kontekstu, kultury i codziennego życia w tych czasach. Możliwość przeżycia historii, choćby w sposób uproszczony i dramatyzowany, pomaga zrozumieć i zapamiętać ważne (mniej lub bardziej) wydarzenia i procesy.
Sid Meier's Civilization, Total War: Rome czy Total War: Medieval 2 to doskonałe przykłady gier, które pozwalają nam zapoznać się z historią, począwszy od zarania dziejów aż po współczesność.
GreedFall (który toczy się wprawdzie w fikcyjnym uniwersum, ale mocno inspirowanym epoką eksploracji i kolonizacji) i Age of Empires 3 dają zrozumienie konfliktów i interakcji pomiędzy rdzennymi mieszkańcami i europejskimi kolonizatorami.
Gangsters: Organized Crime i L.A. Noire przenoszą nas do Ameryki pierwszej połowy XX wieku, pozwalając na zrozumienie struktury i mechaniki działania zorganizowanej przestępczości oraz amerykańskiego systemu prawnego.
Kiedy mówimy o grach łączących poruszających tematy historyczne, nie możemy pominąć także polskiego dzieła - This War of Mine. Gra od 11 bit studios osadzona jest w realiach wojennych, które mogą przypominać oblegane Sarajewo podczas wojny w Bośni, ale dla wielu Polaków ma wiele wspólnego z traumą drugiej wojny światowej i Powstania Warszawskiego.
W This War of Mine gracz wciela się w rolę cywilów próbujących przetrwać w obleganym mieście, co pozwala zrozumieć uniwersalne doświadczenia wojenne, które są częścią pamięci historycznej Polski. To znakomity przykład, jak gry wideo mogą służyć jako medium do przekazywania doświadczeń historycznych, promując jednocześnie refleksję i empatię. Warto wspomnieć, że This War of Mine docenili także rządzący. To pierwsza gra wideo w (nomen omen) historii, która trafiła na listę lektur szkolnych w naszym kraju.
Podczas gdy tradycyjne źródła edukacyjne, takie jak podręczniki, dają nam rzetelne fakty i dane, pecetowe i konsolowe produkcje dostarczają nam kontekstu i zrozumienia. Gry wideo to potężne narzędzie do przekazywania wiedzy historycznej. Mają one unikalną zdolność do zanurzania graczy w różnych epokach, kulturach i społeczeństwach. Mimo że nie są doskonałe i nie zastąpią tradycyjnych form nauki, to jednak stanowią ważne uzupełnienie naszego rozumienia historii. Przy prawidłowym podejściu mogą służyć jako interaktywne podręczniki, które sprawiają, że historia staje się bardziej dostępna i zrozumiała.
