Historia marki PlayStation: PS2
Sukces, jaki pomimo wielu trudów, osiągnęła pierwsza konsola Sony - PSX - tylko utwierdził Japończyków w przekonaniu, że warto nadal inwestować w sektor gier.
To właśnie dzięki tak wysokiej pozycji marki PlayStation podjęto logiczną, i patrząc z dzisiejszej perspektywy, możliwie najkorzystniejszą decyzję o dalszym podążaniu wyznaczoną przez Kena Kutaragiego drogą, czyli stworzeniu następcy. W ten oto sposób, po pięciu latach panowania PS One, na rynek trafiło PlayStation 2!
O żadnej taryfie ulgowej jednak nie było mowy. Od 1998 roku uszczknąć kawałka z rynkowego tortu próbował kolejny eksperyment legendarnej firmy Sega, konsola Dreamcast. Poza tym dzielnie walczyło także Nintendo, najpierw ze swoim nieco już wysłużonym systemem Nintendo 64 u boku, a później (w 2001/02 roku) z całkowicie nową, wyposażoną w odtwarzacz płyt mini-disc, konsolą GameCube. Jakby tego było mało, gdzieś na horyzoncie zęby ostrzył już kolejny rywal, tym razem jednak z drugiego końca globu.
Ten ostatni dołączył do wyścigu prawie na samym końcu (na przełomie 2001/02 roku), w momencie, kiedy Sony, tylko z europejskiego rynku, miało już na swoim koncie sprzedanych prawie 2 miliony konsol PS2. Wydawało się jednak, że Microsoft nic nie robi sobie z takich wyników, ich kartą przetargową miała być specyfikacja techniczna - oferowali najmocniejszy wówczas zestaw, często przyrównywany do zwykłego komputera, czyli konsolę Xbox. System od strony technicznej rzeczywiście wyróżniał się na tle pozostałych graczy szóstej generacji, wzbudzał podziw i szacunek.
Ostatecznie jednak firmie Gatesa udało się wypuścić na globalny rynek niecałe 25 milionów egzemplarzy, co nawet nie stanowiło 1/4 całkowitej sprzedaży, jaką osiągnęło Sony ze swoją PlayStation 2. Nintendo i jej GameCube pod względem wyników sprzedażowych również nie mogły równać się z potęgą Sony. Sega z kolei, pomimo ogromnego potencjału, jakim dysponował ich Dreamcast, musiała zadowolić się marnymi 8 milionami sprzedanych sztuk i pogodzić z trudną decyzją, która dotyczyła rezygnacji z dalszych prób walki na rynku konsol.
Co w takim razie miało PlayStation 2, że kolejny raz postanowiło zaufać mu najwięcej osób? Światowa premiera PS2 nastąpiła niemal w tym samym okresie, tj. w 2000 roku. Na początek sprzętem Sony mogli cieszyć się mieszkańcy Kraju Kwitnącej Wiśni, by po kilku miesiącach system trafił także do sklepów w Stanach Zjednoczonych, Europie i Australii.
Na pokładzie PlayStation 2 znalazły się m.in.: taktowana zegarem o częstotliwości 300 MHz 128-bitowa jednostka procesora o kodowej nazwie "Emotion Engine", pamięć RAM o łącznej pojemności 32 MB oraz odtwarzacz DVD. Zainstalowanie w PS2 tego ostatniego okazało się bardzo korzystną decyzją. Dzięki niemu można było uruchamiać zarówno płyty w formacie CD Audio, jak i DVD Video, a przy tym sama konsola była wstecznie kompatybilna z większością gier z PSX-a.
Możliwość odtwarzania filmów na płytach DVD stanowiło dodatkowy bodziec dla konsumentów, którzy do tej pory wciąż nie byli ostatecznie przekonani do wyposażenia swoich salonów w konsolę do gier. Kupując PS2 mieli "2 w 1" - solidny odtwarzacz filmów oraz zaawansowany sprzęt do grania. Sony poszło nawet o krok dalej i żeby jeszcze bardziej zachęcić przyszłych konsumentów wypuściło na rynek specjalny pilot (przypominający te od telewizorów), który pozwalał na wygodniejsze obsługiwanie wszystkich funkcji związanych z oglądaniem materiałów wideo.
Podobnie jak w przypadku PS One, PS2 nie posiadało wbudowanego dysku twardego. Zamiast tego projektanci pozostawili furtkę dla konsumentów, którzy mieli ochotę w przyszłości rozszerzyć możliwości swoich konsol o dodatkowe funkcje. Tą furtką było tzw. gniazdo rozszerzeń, które w połączeniu z adapterem sieciowym umożliwiało podpięcie dysku twardego 3,5 cala (współpracowały tylko wybrane modele) o maksymalnej pojemności 40 GB.
Do pozytywnych aspektów tego rozwiązania na pewno zaliczyć można fakt, że taki zestaw umożliwiał tymczasowe zgrywanie plików z grami na dysk tak, by w efekcie te szybciej się doczytywały. Ponadto takie zastosowanie pozwalało również na gromadzenie kopii zapisanych stanów gier oraz darmową rozgrywkę w sieci (tj. bez konieczności opłaca żadnego abonamentu za usługę Sony). Pomimo, że PS2 było jedną z pierwszych konsol umożliwiających zabawę przez internet, biblioteka dostępnych tytułów wykorzystujących tę funkcjonalność (oznaczanych na pudełkach logiem "with net play") była całkiem spora.
Nie obyło się jednak bez mankamentów, z których największym było to, iż implementacja dodatków była jednak stosunkowo drogim rozwiązaniem, dlatego większość nadal obstawała przy klasycznej karcie pamięci "Memory Card", której pojemność wzrosła od czasu PSX-a do 8/16/32/64/128 MB. Dodatkowo z udogodnienia szybko postanowili skorzystać piraci, którzy stworzyli odpowiednie oprogramowanie (m.in. HD Loader), odblokowujące opcje uruchamiania pirackich wersji gier.
W zależności od zestawu do podstawowej zawartości pudełka należały: konsola PlayStation 2, druga generacja pada DualShock (kosmetyczne modyfikacje w stosunku do poprzednika), kabel zasilający oraz złącze RCA (popularnie zwany 'cinch'). Cena za tę przyjemność wynosiła 299 dolarów. W Polsce jednak początkowo trudno było zdobyć nową konsolę Sony za kwotę niższą od 2400 złotych. Dodatkowym problemem była słaba dostępność sprzętu, co w ostateczności jeszcze bardziej windowało ceny nawet o dodatkowe 25 procent!
Wracając jeszcze do spraw technicznych, to do PS2 dokupić można było całą masę dodatkowych kontrolerów: poczynając od kamerki Eye Toy, przez mikrofony do karaoke Singstar czy gitary (seria Guitar Hero), a na klawiaturze i myszce kończąc. Większość z tych peryferyjnych urządzeń projektowana była z myślą o niezbyt rozbudowanych, ale za to "niebezpiecznie" wciągających grach.
Wystarczy choćby wymienić kultowego Singstara, który całkowicie odświeżył temat typowego karaoke - nie dość, że oferował zdecydowanie bardziej zaawansowane opcje od klasycznego, wykorzystywanego w pubach odpowiednika (m.in. system naliczał punkty na podstawie analizy dźwięków wydawanych przez użytkownika), to w dodatku można było korzystać z niego w zaciszu domowym (za przystępną cenę zresztą). A Guitar Hero? To dopiero było istne szaleństwo! Stworzona na potrzeby produkcji gitara nie posiadała strun, tylko kolorowe przyciski, ale kto by się przejmował takimi drobiazgami - tytuł wywoływał mnóstwo emocji i często występował w charakterze głównej atrakcji domowych imprez.
To jednak tylko wierzchołek góry lodowej, jeśli chodzi o gry dostępne na nową platformę Sony. W rzeczywistości było ich więcej, dużo więcej. Niektóre źródła mówią o danych rzędu ponad 6000 pozycji, ale to prawdopodobnie suma wszystkich, często bardzo specyficznych lub mniejszych tytułów, których dostępność ograniczała się do jednego rynku. W rzeczywistości śmiało można założyć, że pełnoprawnych gier na PS2 było ok. 4000 tysięcy, co jest naprawdę bardzo dobrym wynikiem.
Chociaż do trójki najchętniej kupowanych gier załapały się dwie odsłony wyścigowej serii Gran Turismo (GT3 i GT4) oraz GTA: San Andreas, to pozostałe produkcje też radziły sobie całkiem nieźle. Do najpopularniejszych z nich zaliczyć można m.in.:
- Metal Gear Solid 2 i 3 - do dziś wywołujący dużo pozytywnych emocji, najpopularniejszy cykl gier akcji z elementami skradanek, którego początek datuje się na 1987 rok;
- Final Fantasy X - uznana za jedną z najlepszych części w całym dorobku marki japońskich gier RPG;
- God of War 1 i 2 - widowiskowa seria akcji typu hack&slash. To właśnie m.in. ten tytuł spopularyzował w grach element typu QTE (Quick Time Events);
- Medal of Honor - strzelanka, a jednocześnie jedna z ciekawszych produkcji podejmujących tematykę II wojny światowej;
- Ratchet & Clank - jedna z najbardziej dopracowanych gier platformowych w historii. Jej kolejne odsłony na przestrzeni dwóch generacji dawały graczom mnóstwo zabawy;
- Tekken Tag Tournament i Tekken 5 - kolejne odsłony świetnej bijatyki, która przez całą generację uznawana była za najlepszą grę w swoim gatunku;
- Soul Calibur II - bijatyka twórców Tekkena, która swoimi korzeniami sięga konsoli Sega Dreamcast;
- Virtua Fighter 4 - to kolejna odsłona stworzonej przez Segę bijatyki, która od uznawana była za największego konkurenta serii Tekken;
- Devil May Cry - dynamiczna, pełna efektownych kombinacji gra akcji typu hack&slash;
- Resident Evil 4 - do dziś uważana za jedną z najlepszych części w całym dorobku marki. Zupełnie przemodelowana rozgrywka i mroczny klimat natychmiast przypadły do gustu wszystkim miłośnikom horrorów;
- Call of Duty: Finest Hour - pierwsza konsolowa wersja najlepiej sprzedającej się dziś marki gier FPS;
- Mortal Kombat: Deadly Alliance - powrót kultowej serii bijatyk na konsole. Wyróżniającym elementem był m.in. system uszkodzeń ciał wojowników, który pozostawiał na nich widoczne ślady walki;
- Eye Toy - zestawy mini gier, które dzięki podłączanej przez złącze USB kamerce pozwalały użytkownikom kontrolować wydarzenia na ekranie za pomocą własnego ciała;
- Burnout - seria szalonych wyścigów, którą od pozostałych marek odróżniały niesamowita prędkość oraz rozbudowany model zniszczeń pojazdów.
Sony od samego początku starało się dbać o swoich użytkowników, stawiając ich na pierwszym miejscu w hierarchii znaczenia, dlatego pomimo faktu, iż późniejsza generacja ich systemu nie posiadała wstecznej kompatybilności (tylko pierwsze modele), to najbardziej popularne klasyki, podobnie jak w przypadku PSX-a, wciąż można nabywać za pośrednictwem usługi PlayStation Store.
PS2 było prawdziwym fenomenem. To pierwsza konsola w historii, której udało się w najkrótszym możliwym czasie osiągnąć sprzedaż na poziomie 100 milionów egzemplarzy. Wykonanie tego zadania zajęło Sony dokładnie 5 lat i 9 miesięcy. Pomimo 10-lecia istnienia marki PlayStation, które miało miejsce w 2005 roku, a które zaowocowało debiutem pierwszej przenośnej konsoli firmy PSP oraz zapowiedzią sprzętu następnej generacji - konsoli PlayStation 3, wyniki sprzedażowe PS2 wciąż były na tyle dobre, że Sony nie rezygnowało z równoczesnej produkcji (w szczególności z myślą o mniej rozwiniętych rynkach).
Jak mówi popularne powiedzenie: wszystko, co dobre, musi się skończyć, i tak w końcu przyszedł czas także na PS2, które po 12 długich latach obecności na rynku na przełomie 2012/13 roku ostatecznie zszedł z linii produkcyjnych. Legendarna konsola odeszła na emeryturę z wynikiem prawie 158 milionów sprzedanych egzemplarzy na całym świecie, co zapewniło jej do dzisiejszego dnia pierwszą lokatę na liście najlepiej sprzedających konsol wszech czasów!
AZ